Satrançta özel bir hareket...

Rok,
Satranç, (Far. échecs, İng. chess, Alm. Schach).
İki kişi arasında altmış dört kareli bir tahta üzerinde değerleri ve adları değişik siyah ve beyaz on altışar taşla oynanan bir oyun.

Satranç oyunu, ‘Satranç Tahtası’ diye adlandırılan kare şeklinde bir alan üzerinde iki rakip arasında taşları sırayla oynatılmasıyla oynanır. Oyunu beyaz taşlarla oynayan oyuncu başlatır. Rakibi hamlesini yapmış olan taraf ‘hamlede’ dir. Her iki tarafın da amacı, rakip şahın, kurallara uygun bir hamleyle, tehdit altında olmaktan kurtulması mümkün olmayana dek rakip şaha saldırmaktır. 
Bunu başaran taraf rakibini ‘ Şah-Mat’ yapmış demektir ve oyunu kazanır.
Oyuncunun ; şahını tehdit altında bırakmasına, tehdit altına sokacak hamle yapmasına ve rakibinin şahını kapmasına izin verilmez. Mat olan taraf oyunu kaybeder. Her iki taraf için de Şah-Mat yapmak mümkün değilse oyun berabere biter. 

Taşların Hareketi,
Şahın iki türlü hareketi vardır.
  1. Bir veya daha fazla rakip taş tarafından tehdit edilmeyen komşu karelere gidebilir. 
  2. Rok.
Bu şahla aynı sırada bulunan aynı renkli kalenin ortak hareketidir. Bu iki taşın hareketi tek bir hamle sayılır; şah bulunduğu kareden kaleye doğru iki kare ilerler ve ardından kale şahın üstünden atlayarak bir kare yanına (komşu kareye) konarak yapılır.
 
Rok yapma hakkı aşağıdaki durumlarda yoktur :
  • Şah daha önce oynamışsa, veya Rok yapılmak istenen kale ile daha once hamle yapılmışsa.
  • Şu durumlarda rok yapmak geçici olarak mümkün değildir:
a) Şahın durduğu, rok atarken geçeceği veya rok attığında gideceği kareler rakip taşlarca tehdit ediliyorsa,
b) Rok atılacak kale ile Şah arasında herhangi bir taş varsa.
 
Şah ; eğer rakip taş ya da taşlar tarafından tehdit ediliyorsa,- bu taş ya da taşlar kendi şahını tehdit altında bırakacağı için hamle yapamıyor olsalar bile - şah çekilmiştir. Oyuncular şahlarını tehdit altında bırakacak ve tehdit altına sokacak hamle yapamazlar.
















Kaynak; http://www.bulmacabul.com/